Parobrod
IstrianoParobrod
“Istriano” bio je čelični parobrod dimenzija 39,42 x 5,60 x 2,84 m , građen za putnički i teretni promet jadranskom obalom.
Pokretao ga je parni stroj trostruke ekspanzije. Brod je mogao dostići brzinu od 13 čvorova.
Trup mu je bio podijeljen na četiri nepropusna odjeljka, od kojih je jedan bio namijenjen za 40 tona tereta.
Na krmi je bila velika elegantna drvena kabina koja je služila kao soba za pušenje, a iz nje se moglo ući u prostrani salon prve klase, namijenjen za oko 40 putnika.
Brod je bio osvijetljen električnom rasvjetom.
- Istriano.jpg (72.3 KiB) Pogledano 1921 puta
Parobrod je izgrađen za kompaniju
“Pio Negri i drugovi” iz Šibenika, koja se upravo te 1904. godine udružila s firmom
“Unione Istriana” u novo društvo.
Kompanija
"Pio Negri i drugovi" je dakle promijenila 1904. ime u
“Dalmatinsko – Istarska paroplovidba Pio Negri i drugovi”, ne zato da bi se naglasilo Negrijevo istarsko porijeklo (kako se ponegdje na netu može pogrešno pročitati), već zato što su se udružili s kompanijom
“Unione Istriana”, premda je točno je da je Negri rođen u Labinu.
“Unione Istriana” osnovana je godine 1902. To je bilo parobrodarsko društvo za obalnu plovidbu sa sjedištem u Lovranu, koje su osnovali istarski talijanaši. Predsjednik društva bio je Ferdinando de Persich, načelnik Lovrana. Članovi uprave bili su Brunetti Pietro iz Labina, Alfredo Cesare iz Trsta, kapetan Gelletich iz Lovrana, Giuseppe de Palese iz Rijeke, Giuseppe Polla iz Pule, Giuseppe Tomaz i Paolo Varlen iz Cresa i kapetan Teodoro Tonetti iz Plomina.
Društvo je imalo tri parobroda – “Cherso”, “Laurana” i “Unione”, prije vlasništvo Alfreda Cesare. Brodići su plovili između Cresa, Lovrana, Rijeke i Plomina, a ponekad su navraćali i u Pulu.
Iako je imalo državnu potporu, društvo nije dobro poslovalo, te se u ljeto 1904. udružuje sa kompanijom
“Pio Negri i drugovi” iz Šibenika u novo društvo pod imenom
“Istarsko- dalmatinsko parobrodarsko društvo Pio Negri i drugovi” (Navigazione a vapore istriano-dalmata Pio Negri e Co.”). I novo udruženo društvo je odmah dobilo potporu države.
Pio Negri društvu priključuje svih svojih sedam parobroda (“Iniziatore”, “Primo”, “Sebenico”, “Tommaseo”, “Zlarin”, “Risorto”, “Krka” (kasnije “Obrovac”) i novi koji se upravo gradio u Trstu.
Taj novi brod bio je
“Istriano” koji je sagrađen 1904. u brodogradilištu Stabilimento Tecnico Triestino, San Marco.
- parobrod Istriano.jpg (116.29 KiB) Pogledano 1921 puta
(1908. godine
“Dalmatinsko – Istarska paroplovidba Pio Negri i drugovi” zajedno sa brodarskim društvima “Zaratina”, “Topić” i “Braća Rismondo” osnivaju brodarsko Društvo
“Dalmatia” u koje ulaze svi njihovi brodovi. Nakon WWI flota
“Dalmatie” ulazi u sastav
“Jadranske plovidbe”, preteče današnje “Jadrolinije”.)
Nacrt iz Lloydove arhiveVeć iduće 1905. godine firma prodaje
“Istriano” Ungaro –Croati.
Nakon raspada Austro –Ugarske i formiranja
“Jadranske plovidbe”, brod ulazi u njenu flotu kao i svi preživjeli brodovi
“Ungaro Croate”. Talijansko ime
“Istriano” zamijenjeno je hrvatskim –
“Istranin”.
"Jadranska plovidba" prodaje 1923. neke svoje brodove riječkoj brodarskoj firmi Costiera, među njima je bio i
“Istranin” (prodani su “Sarajevo”, “Cetinje”, “Lika”, “Novi”, “Istranin”). Brod opet nosi ime
“Istriano” sve do 1928. kada ga mijenja u
“Moschiena”.
Od 1932. ime mu je
“San Vito”, u sastavu firme Adriatica s kojom se je “Costiera” te godine udružila.
Od 1937. vlasnik je firma “Fiumana” iz Rijeke.
Brod nakon toga pod talijanskom zastavom mijenja vlasnike i još dva put ime, te se zove “Capo Gallo” i posljednje ime “Averno”.
Izrezan je za staro željezo 1956. godine.